De Triumph Bonneville Gids voor Custom Scrambler

De Triumph Bonneville, bijgenaamd de ‘Bonnie’, is meer dan alleen een motorfiets; het is een rollend stukje geschiedenis en een blanco canvas dat al zes decennia lang de verbeelding van motorrijders prikkelt. Van zijn geboorte in de naoorlogse race-scene tot zijn wedergeboorte als de perfecte ‘Modern Classic’, blijft de Bonneville T100 en T120 een onsterfelijke legende. Dit document verkent de diepe wortels van dit Britse icoon en biedt een gedetailleerde, technische blauwdruk voor de ambitieuze doe-het-zelfbouwer die zijn straatgerichte Bonnie wil transformeren in een capabele, coole custom scrambler.

De transformatie naar een scrambler is een directe hommage aan Triumph’s off-road erfgoed, zoals de legendarische TR6 Trophy, gecombineerd met de betrouwbaarheid en prestaties van de moderne Hinckley-motoren. Dit vereist een genuanceerd begrip van zowel de esthetiek van minimalistisch design als de technische complexiteit van vloeistofgekoelde machines met geavanceerde elektronica zoals ABS.

Triumph Bonneville: De Jacht op Snelheid en Roem

De geschiedenis van de Triumph Bonneville is onlosmakelijk verbonden met de drang naar extreme snelheid, waarmee dit model zich direct onderscheidde van zijn concurrenten.

De Meriden Jaren: Geboren uit Snelheid (1959-1983)

De Triumph Bonneville maakte zijn debuut in 1959, voortkomend uit de Meriden-fabriek in West Midlands, Engeland. De naamgeving van de motorfiets is een direct gevolg van de recordbrekende prestaties op de beroemde Bonneville Salt Flats in Utah, Verenigde Staten, waar Triumph, samen met andere fabrikanten, de grenzen van de motorsnelheid verlegde.  

De onmiddellijke associatie met het snelheidsrecord begon met Texaanse racer Johnny Allen, die in september 1955 de Salt Flats betrad in de gestroomlijnde Devil’s Arrow. Hij bereikte een adembenemende snelheid van 193.72 mph (ongeveer 311.76 km/u), wat leidde tot de conceptie van de naam Bonneville voor het nieuwe model. Triumph bleef de titel van ‘World’s Fastest Motorcycle’ opeisen van 1955 tot 1970, met legendarische streamliners zoals de Texas Cee-gar en de Gyronaut X1.

Deze constante jacht op perfectie en de ambitie om hoger te streven, is fundamenteel voor het Triumph-merk en vertaalt zich direct naar de Triumph Bonneville T120, die als high-performance model werd ontworpen om te voldoen aan de groeiende vraag naar snellere en krachtigere machines in de Verenigde Staten.  

De originele Triumph Bonneville T120, aangedreven door een 650cc twin-cilinder motor, was onmiddellijk een succes vanwege zijn snelheid en kenmerkende Britse stijl. De 1959 T120 had een OHV verticale twin met een splayed port alloy cylinder head, dubbele Monobloc carburateurs, een compressieverhouding van 8.5:1 en leverde 46 pk bij 6.500 tpm. Dit resulteerde in een topsnelheid van ongeveer 108 mph (174 km/u). Een cruciale technische verbetering kwam in 1963 met de introductie van de unit construction motor, waarbij de motor en versnellingsbak in één behuizing werden geïntegreerd. Dit verbeterde zowel de prestaties als het onderhoud, wat de Bonneville’s positie als icoon in de jaren ’60 verder verstevigde.  

Ondanks het culturele succes, kwam de productie in de Meriden-fabriek tot een einde in 1983, toen de fabriek sloot. Hoewel er tussen 1985 en 1988 nog kleine aantallen T140’s onder licentie werden gebouwd door LF Harris in Devon, leek het T120-tijdperk voorbij.  

Tabel 1: Triumph Bonneville Historische Tijdlijn en Iconische Momenten

Periode	Locatie/Fabriek	Sleutelmodellen	Belangrijkste Erfenis & Culturele Iconen
1959 – 1983	Meriden, VK	T120, T140	Snelheidsrecord Legacy (1955-1970), Unit Construction (1963)
Jaren ’60	Wereldwijd	T120 TT Special (US Market)	Cultureel icoon, Off-road erfgoed, Filmrol (McQueen/TR6)
1985 – 1988	Newton Abbot, VK (Licentie)	Beperkte T140 productie	Overbrugging na Meriden sluiting
2001 – Heden	Hinckley, VK	T100, T120, Scrambler 900/1200	De “Modern Classics” generatie, Focus op moderne capaciteit en customisatie

Culturele Iconografie: Van Woestijnsprong tot Spionagethriller

De jaren zestig waren cruciaal voor de Bonneville, die uitgroeide tot een cultureel icoon dankzij zijn prestaties en stijl, die resoneerden met jonge motorrijders. Hollywood speelde hierin een grote rol.  

De motorfietsen van Triumph werden onsterfelijk in de cinema, met de beroemdste verschijning in de Tweede Wereldoorlog-film The Great Escape (1963). Hoewel de legendarische heksprong over het prikkeldraad door Virgil Hilts (Steve McQueen’s personage) vaak wordt geassocieerd met de Bonneville, werd de stunt in werkelijkheid uitgevoerd op een Triumph TR6 Trophy.

De connectie ligt in de motor: de TR6 deelde de krachtige, koppelrijke parallel twin-motor, wat de voorkeur had van McQueen en stuntman Bud Ekins vanwege de snelle respons. Deze nauwe band met off-road prestaties rechtvaardigt de transformatie van de Bonneville-lijn naar een scrambler-platform als een eerbetoon aan dit erfgoed. Dit werd later bevestigd door Triumph, dat de T100 Steve McQueen Edition uitbracht, uitgerust met scrambler-achtige elementen zoals een carterplaat en een solozitje, om de mythe van The Great Escape te vieren.  

Het roemrijke off-road erfgoed van de Bonnie gaat verder dan McQueen. De T120 TT, een off-roader die alleen voor de Amerikaanse markt werd geproduceerd in de jaren ’60, was ontworpen voor woestijn-, dirt- en flat track racing en staat bekend als een van de meest verzamelbare Bonnies ooit. In recentere decennia hebben afgeleiden van de Bonneville de hoofdrol gespeeld op het witte doek. De Scrambler (direct voortkomend uit het Bonneville-DNA) speelde een belangrijke rol in  

Jurassic World (gereden door Chris Pratt) en de Scrambler 1200 XE was een hoogtepunt in de James Bond-film No Time To Die. De verschijning van de Scrambler 1200 XE, een high-spec machine, in Bond-films benadrukt de evolutie van de scrambler van een minimalistische, zelfgebouwde dirt-racer tot een uiterst capabele, moderne all-road motorfiets. Zelfs in de film  

A Complete Unknown over Bob Dylan, wordt een 1964 Bonneville T100 gebruikt als symbool van rebellie en de energie van het tijdperk.  

Triumph Bonneville : De Hinckley Wedergeboorte (2001-Heden)

Na de sluiting van Meriden en de korte periode van licentieproductie, begon het moderne tijdperk van Triumph in Hinckley, Leicestershire. Vanaf 2001 produceerde Triumph Motorcycles een geheel nieuwe serie Bonnevilles, de ‘Modern Classics’. Deze modellen, hoewel technologisch verfijnd, behielden de sterke esthetische gelijkenis met de originele parallel twin uit de jaren ’60, wat essentieel is voor hun populariteit als donorbikes.  

De huidige T100 en T120-modellen (vanaf 2016 vloeistofgekoeld) combineren het authentieke Bonneville-karakter met moderne capaciteit, prestaties en betrouwbaarheid, waardoor ze superieure prestaties en handling bieden dan hun voorgangers. Deze combinatie maakt ze tot het perfecte uitgangspunt voor customisatie, omdat bouwers de betrouwbare mechanische basis kunnen behouden terwijl ze een radicale visuele en functionele transformatie uitvoeren.  

Het Scrambler DNA: De Esthetiek van Functioneel Minimalisme

De scrambler-stijl, die zijn oorsprong vindt in de motoren die door liefhebbers werden aangepast voor off-road gebruik in de jaren ’60, wordt gedefinieerd door functioneel minimalisme. Het gaat erom alles te verwijderen wat niet essentieel is en de motor uit te rusten voor ruw terrein.

Wat Definieert een Echte Scrambler?

Een motorfiets wordt een scrambler door een reeks essentiële visuele en prestatiegerichte aanpassingen. De basisidee is om een klassieke motorfiets te verhogen, te versimpelen en robuustere bescherming te geven. Dit vereist vaak een langere veerweg, een hogere zitpositie, uitgesproken noppenbanden, en kenmerkende bodywork-wijzigingen zoals een hooggeplaatste uitlaat en een opgeruimde achterkant (bobbed tail).

Custom bouwers over de hele wereld, waaronder Sinroja Motorcycles en Down & Out Cafe Racers, hebben de moderne Bonneville T100 en T120 gebruikt om deze esthetiek te perfectioneren. Deze projecten tonen aan dat een stock Bonneville, vaak gebruikt als dagelijkse commuter, met de juiste set eenvoudige, maar effectieve upgrades kan worden omgebouwd tot een showstopper die ook functioneel off-road presteert. Cruciaal is het behoud van de essentie van de motor; de bouwer moet “niet knoeien met de onderdelen die ervoor zorgen dat hij goed loopt”.  

De Zes Cruciale Component Categorieën voor Conversie

Een succesvolle Bonneville-naar-scrambler conversie vereist investeringen in zes cruciale categorieën die zowel de uitstraling als de off-road functionaliteit verbeteren.

Triumph Bonneville : De Hoogte en het Geluid (Uitlaat)

De meest onmiddellijke visuele en auditieve aanpassing is de uitlaat. Een hooggeplaatst 2-in-2 uitlaatsysteem is de visuele handtekening van de scrambler en dient een functioneel doel door de bodemvrijheid te vergroten. Volledige systemen (full systems) voor de Triumph Bonneville zijn vaak zo ontworpen dat, hoewel 2-in-2 pijpen traditioneel de top-end prestaties verbeteren, ze specifiek de low-end prestaties en het koppel verhogen. Dit is cruciaal voor trailrijden en onverharde wegen. Korte, roestvrijstalen dempers (short silencers) zorgen voor een verbeterd geluid en een agressievere uitstraling, passend bij de scrambler-stijl.  

Triumph Bonneville : Grip en Profiel (Banden)

De banden bepalen de capaciteit van de scrambler op ruw terrein. All-road of noppenbanden zijn essentieel voor grip. De Heidenau K60-band wordt vaak aanbevolen als een uitstekend compromis voor motorrijders die een balans zoeken tussen straatrijden en mild off-road gebruik. Voor meer agressieve off-road ambities kan de TKC80 worden overwogen, hoewel deze een grotere impact heeft op de wegligging op asfalt. De bandenkeuze beïnvloedt direct de esthetiek en de praktische bruikbaarheid.  

Triumph Bonneville : Veerweg en Controle (Ophanging)

De standaard Bonneville-ophanging is geoptimaliseerd voor straatgebruik en biedt onvoldoende veerweg en demping voor serieuze onverharde wegen. Upgrades in dit gebied zijn een must voor echte prestatieverbetering. Het vervangen van de fabrieksschokdempers door hoogwaardige aftermarket-schokdempers is noodzakelijk. Modellen zoals de Öhlins STX36 Blackline of Fox Racing shocks bieden aanpasbare dempings- en preload-instellingen, wat superieur comfort en controle levert, zowel op de weg als in het terrein. De installatie van nieuwe, eventueel progressieve, voorvorkveren en verse vorkolie is ook onderdeel van de vering-upgrade, wat de stabiliteit en handling verbetert bij hogere snelheden en hobbelige paden.  

Triumph Bonneville : Ergonomie (Cockpit)

Een scrambler vereist een actievere rijpositie, waarbij de rijder gemakkelijk kan staan. Een Tracker Handlebar Kit zorgt voor een hogere en bredere stuurpositie dan de standaard Bonneville, wat cruciaal is voor controle en evenwicht bij staand rijden op ruw terrein.  

Triumph Bonneville : Minimalisme (Fenders en Tail)

Het toevoegen van een High Fender Kit (hoog voorspatbord) is een functionele vereiste en een esthetisch kenmerk van de scrambler, waardoor modder wordt afgeweerd en maximale wielvrijheid wordt gegarandeerd. Aan de achterkant wordt het omvangrijke fabriek achterspatbord vervangen door een Bobbed Pan Tail Light Kit of Fender Eliminator. Dit creëert een strakkere, race-ready look en vermindert onnodig gewicht.  

Triumph Bonneville: Bescherming

Een carterplaat (skid plate) is een niet-onderhandelbare vereiste om de kwetsbare onderkant van het motorblok te beschermen tegen rotsen, stammen en andere obstakels die bij off-road rijden onvermijdelijk zijn.  

Tabel 2: Scrambler Conversie: Essentiële Componenten en Functie

Component Categorie	Essentiële Upgrade	Functie voor Scrambler Stijl/Prestatie	Installatie Complexiteit (DIY)
Uitlaat	Hooggeplaatste 2-in-2 (Full System)	Visuele handtekening, verbeterde bodemvrijheid en low-end torque	Middelmatig (mapping noodzakelijk)
Banden	All-road/Noppenbanden	Off-road grip en agressieve look	Laag (door specialist)
Vering (Achter)	High-performance Twin Shocks (Öhlins STX36)	Meer veerweg, betere dempingscontrole en comfort	Middelmatig (afstelling cruciaal)
Cockpit	Tracker/High Handlebar Kit	Ergonomie voor off-road staand rijden	Hoog (kritiek: ABS/kabel management)
Bodywork	High Fender Kit & Bobbed Tail/Fender Eliminator	Maximaliseert wielvrijheid, minimalistische esthetiek	Laag tot Middelmatig (bedrading)
Bescherming	Skid Plate/Carterplaat	Bescherming van het motorblok en oliecarter	Laag

Stap-voor-Stap Technische Uitvoering: De Digitale Transformatie

De customisatie van een moderne, vloeistofgekoelde Bonneville (T100/T120) gaat verder dan de luchtgekoelde modellen. De integratie van moderne elektronica en het ABS-systeem vereist precisie en een grondig begrip van de technische uitdagingen, in het bijzonder bij het aanpassen van de cockpit.

Voor elke stap wordt aanbevolen de officiële onderhouds- of reparatiehandleidingen van Triumph te raadplegen, die essentiële informatie bieden over het rijden, onderhouden en verzorgen van de motorfiets.  

De Vering Upgrade: Meer Hoogte en Controle

Het upgraden van de vering is cruciaal voor de off-road functionaliteit van de scrambler.

Triumph Bonneville : Achtervering

Het proces begint met het veilig op de standaard plaatsen van de motor en het verwijderen van de achterwielen en de bestaande schokdempers. Door de fabrieksschokdempers te vervangen door langere, hoogwaardige units (zoals de Öhlins Blackline) verkrijgt de motor de noodzakelijke extra veerweg en de mogelijkheid om de demping nauwkeurig af te stellen voor verschillende terreinen. Nadat de nieuwe schokdempers zijn geïnstalleerd, moet het achterwiel met nieuwe of aangepaste remklauwbeugels opnieuw worden gemonteerd.  

Triumph Bonneville : Voorvork

Aan de voorzijde vereist een goede upgrade de demontage van de voorvork om de binnenkant te inspecteren en de fabrieksvoorveren te vervangen door progressieve veren. Het vullen van de vork met een nauwkeurig gemeten hoeveelheid verse, geschikte vorkolie is essentieel voor de gewenste dempingskarakteristiek. Sommige bouwers kiezen ervoor om  

preload adjusters toe te voegen aan de voorvork, wat een eenvoudige manier biedt om de voorspanning af te stellen, afhankelijk van de rijomstandigheden en belading.  

Triumph Bonneville : Stuur, Kabels en ABS-Integratie

De installatie van een Tracker Handlebar Kit is esthetisch cruciaal voor de scrambler-houding, maar technisch is dit de meest uitdagende stap bij moderne Bonnevilles vanwege de noodzaak om om te gaan met de lengte van de elektrische bedrading, de koppeling en, met name, de ABS-remleidingen.  

Triumph Bonneville : Voorbereiding en Montage

De customisatie van de cockpit begint met het loskoppelen van de batterij, het verwijderen van het zadel, en eventueel het lichten of verwijderen van de brandstoftank om toegang te krijgen tot de kabelgeleiding en de ABS-unit. Het oude stuur wordt verwijderd, en het nieuwe stuur wordt gemonteerd en gecentreerd. Nauwkeurig werk is vereist bij het markeren en boren van gaten in het nieuwe stuur om de schakelaars en bedieningselementen te bevestigen, zodat deze niet kunnen verdraaien tijdens het rijden.  

Triumph Bonneville : De Kritische ABS-Leiding Uitdaging

Het installeren van een hoger of breder stuur vereist bijna altijd een langere remleiding. Bij de vloeistofgekoelde T120 of T100 betekent dit dat de ABS-remleiding volledig vervangen moet worden. Dit is geen eenvoudige vervanging van een flexibele slang; het betreft de complete leiding die loopt van de remklauw tot de ABS-unit, die zich vaak diep in het frame bevindt.  

De vervanging vereist het aftappen van de remvloeistof, het losmaken van de banjo bolt op de ABS-unit, en het zorgvuldig omleiden van de nieuwe, langere custom ABS-remleiding. Dit is een kritiek punt in de custom conversie. Zelfs de meest ervaren doe-het-zelfbouwers moeten hierbij uiterste voorzichtigheid betrachten.  

Veiligheidswaarschuwing: Professionele ABS-Ontluchting

Nadat de remleidingen zijn losgemaakt of vervangen, is standaard ontluchten van de remmen (waarbij lucht uit de leidingen wordt verwijderd) onvoldoende. Lucht kan vast komen te zitten in de interne kleppen en kanalen van de ABS-module. De enige veilige manier om deze lucht te verwijderen en de volledige remkracht te herstellen, is door het ABS-systeem professioneel te laten ontluchten.

Dit vereist gespecialiseerde diagnostische apparatuur (doorgaans alleen beschikbaar bij een erkende Triumph-dealer of een zeer gespecialiseerde werkplaats) om de ABS-kleppen te activeren en zo de lucht uit de module te spoelen. Het is van vitaal belang voor de veiligheid om deze stap te erkennen en uit te besteden, aangezien onjuist ontluchten resulteert in onbetrouwbare en potentieel gevaarlijke remprestaties.  

Bodywork en Afwerking: High Fender en Tail Tidy

De laatste stappen in de transformatie betreffen de minimalistische carrosserie.

Triumph Bonneville : High Fender Installatie

Een high fender kit (hoog voorspatbord) is ontworpen om maximale bandenspeling te bieden en de off-road dominantie te accentueren. Kits van gespecialiseerde leveranciers zijn vaak plug-and-play, waarbij de beugel aan bestaande bevestigingspunten wordt gemonteerd en het nieuwe, kortere spatbord (vaak gemaakt van geborsteld aluminium of roestvrij staal) wordt vastgezet.  

Triumph Bonneville : Fender Eliminator en Bobbed Tail

Een Bobbed Pan Tail Light Kit is de ideale manier om de achterkant op te ruimen en de motor een race-ready profiel te geven. De installatie vereist het verwijderen van het zware en lange fabriek achterspatbord. De kit bestaat uit een geanodiseerde aluminium behuizing, een slank LED-achterlicht met geïntegreerde kentekenplaatverlichting, en een kentekenplaatadapter.  

Gespecialiseerde kits worden geleverd met een plug-and-play kabelboom die compatibel is met de OEM-connector, wat het knippen en solderen van bedrading overbodig maakt. Bij de montage van de nieuwe unit is het essentieel om alle stappen te volgen, inclusief het aanbrengen van de meegeleverde weerstriping en het correct aanhalen van de moeren en bouten volgens de gespecificeerde Nm-waarden.  

Tabel 3: De Moderne Conversie Uitdagingen (ABS/Elektronica)

Aanpassing	Specifieke T120 Uitdaging	Veiligheidsimplicatie / Kritieke Oplossing	Geciteerde Bronnen
Tracker Handlebar	Lengte van ABS-remleiding en Clutch Cable	Vervanging van ABS-leiding vereist. Precisie is nodig bij het boren van het stuur voor de bediening.
ABS Lijn Vervanging	Noodzaak om de harde lijn bij de ABS-unit los te koppelen (onder tank/frame)	CRUCIAAL: Verplicht professioneel ontluchten van het ABS-ventiel met dealer-software. Onjuist ontluchten maakt de remmen onveilig.
Tail Tidy	Bedrading van LED-verlichting en licentieplaat verlichting	Gebruik van plug-and-play harnassen (OEM connector compatibiliteit) om knippen/solderen te voorkomen.

Triumph Bonneville : Duurzaamheid en Rijoptimalisatie

Na het voltooien van de fysieke en esthetische ombouw, is de optimalisatie van de prestaties en het onderhoud van groot belang.

Triumph Bonneville : Prestatie en ECU Mapping

Wanneer een volledige uitlaat (full exhaust system) wordt geïnstalleerd, zal de luchtstroom en mottorafvoer significant veranderen. Voor optimale prestaties, efficiëntie en om foutcodes te voorkomen, is het aanpassen van de brandstofmapping (ECU remapping) noodzakelijk. Zonder een aangepaste map zal de motor mogelijk te arm lopen, wat de betrouwbaarheid en levensduur kan schaden.  

Triumph Bonneville : Onderhoud Gemak

Voor de doe-het-zelfbouwer die zijn Triumph Bonneville scrambler regelmatig wil onderhouden en controleren op veiligheid, is de installatie van een middenstand (centerstand) een sterke aanbeveling. Dit vergemakkelijkt routineonderhoud en inspecties aanzienlijk. Het gebruik van de officiële Triumph handleidingen is de basis voor al het onderhoud en de zorg voor de motorfiets na customisatie.  

Conclusie: De Triumph Bonneville Scrambler, Klaar voor het Avontuur

De Triumph Bonneville T100 of T120 transformeren in een custom scrambler is een rijke en lonende onderneming die de Britse motorhistorie omarmt – van de recordjacht in Utah tot de off-road stunts in Hollywood. Door de beproefde prestatiebasis van de Hinckley-generatie te combineren met de ruige esthetiek van de scrambler, ontstaat een unieke, capabele all-road machine.

De transformatie vereist echter meer dan alleen de wens naar een coole look. Hoewel onderdelen zoals bodywork en een carterplaat relatief eenvoudig te installeren zijn, moeten aspirant-bouwers de technische complexiteit van de moderne vloeistofgekoelde platformen volledig erkennen. De veiligheidsgerelateerde stappen, met name het beheer en de vervanging van de ABS-remleidingen bij het installeren van een hoog stuur, zijn van cruciaal belang. Het besef dat deze stap gespecialiseerde apparatuur vereist voor het ontluchten van de ABS-kleppen is het onderscheid tussen een ervaren, verantwoorde bouwer en een amateur.

Door te investeren in hoogwaardige componenten (vering, uitlaat, banden) en door de noodzakelijke veiligheidsprotocollen rond de ABS-integratie nauwgezet te volgen, wordt de Triumph Bonneville een motorfiets die zowel op het asfalt als op onverharde paden de legendarische geest van Triumph waarmaakt. De custom Triumph Bonneville scrambler is niet alleen een esthetisch statement; het is een bewijs van de duurzame functionaliteit van het Britse klassieke tweecilinder ontwerp.